Etty als gids – een schrijfoefening

Dagboek als spiegel

Afgelopen week was ik te gast in de Woudkapel in Bilthoven, waar ik een workshop heb gegeven over de dagboeken van Etty Hillesum  als inspiratiebron voor ons persoonlijk innerlijk werk. Etty heeft, tijdens de Tweede Wereldoorlog in anderhalf jaar elf cahiers volgeschreven. Haar focus was vooral gericht op haar innerlijk leven en hoe ze in tijden vanbezetting en oorlog innerlijk vrij kon zijn en blijven.

Ik leerde de dagboeken van Etty kennen toen ik als jonge leerling-verpleegkundige in het ziekenhuis werkte. Tijdens de nachtdienst vertelde de hoofdzuster over dit bijzondere boek dat net was verschenen “Het verstoorde leven” van Etty Hillesum. Ik was direct zo nieuwsgierig dat ik na die nacht thuis heb gewacht tot de boekwinkel open ging om direct het boek te kopen. Ik begreep er niet veel van, maar het bleef me roepen. Ik las opnieuw stukjes, vermoedde het bestaan van een diepere laag, maar had geen idee hoe ik daarbij kon komen. Het was 1982 en ik was 20 jaar oud.

Een paar jaar later kocht ik de verzameling dagboeken en dat boek is samen met de bijbel altijd mee verhuisd. Pas toen ik haar teksten bezinnend ging lezen en citaten begon te gebruiken als inspiratiebron om over te schrijven, werd Etty een ware gids voor mij. Haar woorden nodigden me uit om stil te staan bij waar ze me al dan niet raakten en ik leerde vragen stellen over mijn overtuigingen, gedachten en gevoelens.

Vijfendertig jaar later lees ik nog steeds in haar dagboeken. Ik lees solo én samen met drie bijzondere  vriendinnen. We lezen haar woorden en onderzoeken wat die woorden ons laten zien over ons eigen leven in het hier en nu en vertellen elkaar hierover. Onze vriendschap is mede door Etty enorm verdiept!

Een van de citaten die we vorige week in de workshop gebruikten was deze:

Dinsdagmorgen, 10 juni 1941, 9 uur

Niet denken, maar luisteren naar wat er binnen in je is. Wanneer je dat ’s morgens, voor je aan het werk gaat, een poosje doet, dan geeft dat een rust, die de hele dag doorstraalt. Eigenlijk hoor je de dag zo te beginnen: tot alle flarden van gepieker en gedachten eerst zijn weggevaagd uit je hoofd. Zoals je ’s morgens stof en spinrag uit de kamer veegt, zo hoor je ook jezelf ’s morgens innerlijk schoon te maken. En dan kun je pas beginnen met je werk.

 

Misschien wil je het zelf ook een keer proberen.

Schrijfoefening

  1. Schrijf de nummers 1 t/m 10 onder elkaar aan de linker kant van de pagina. Dit is de hoeveelheid tekst die je gaat schrijven.De oefening is niet eerst nadenken waar je over zou kunnen schrijven, maar dat je de beginzin, die ik je zo geef, overschrijft en dat je dan direct doorschrijft zonder te pauzeren. Op deze manier ontdek je al schrijvende wat je van iets vindt.
  2. Lees het bovenstaande citaat langzaam en hardop aan jezelf voor.
  3. Schrijf deze beginzin over:

    Niet denken, maar luisteren naar wat er binnen in je is.

  4. Lees je eigen tekst hardop aan jezelf voor.
  5. Hoe was het om te doen?
    Jouw reactie kun je hieronder delen en als je vragen over de oefening hebt kunt je die hier ook stellen.

2 reacties op “Etty als gids – een schrijfoefening

  1. Ineke Kempen

    Mijn eerste kennismaking met Shodo en tot mijn verrassing kwam ik mijn grote vriendin Etty Hillesum tegen. Haar boeken staan bij mij in de kast, via haar heb ik mezelf leren kennen, herkennen en erkennen.
    Ik heb de schrijfoefening gedaan (ik neem aan dat de nummers 1 t/m 10 staan voor tien regels tekst?) en ik heb het ervaren als een (hernieuwde) verbinding met mijn ziel, de ziel van Etty en met alle verwante zielen die ook aan Het Werk zijn.
    De openingszin was een reminder voor me, hoe ik het beste aan een nieuwe dag kan beginnen. Een mooi geschenk!

    Ineke Kempen

    1. Christine de Vries

      Wat fijn Ineke, om jouw reactie te lezen. De teksten van Etty zijn vooral een herinnering aan wat we innerlijk weten, maar wat we ons lang niet altijd toestaan om te weten of te ervaren. En als we dat wel doen, dan voelt het altijd als een geschenk aan onszelf!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *